اختراع چیست؟
اختراع بطور کلی به معنی راه حل جدید و نوآورانه برای یک مشکل فنی است.این راه حل ممکن است به ایجاد دستگاه، محصول، روش یا فرایند کاملا جدید مربوط باشد یا ممکن است فقط بهبود جزیی محصول یا فرایند شناخته شده ای باشد. صرفا پیدا کردن چیزی که در طبیعت موجود است بطو کلی اختراع محسوب نمی شود، مقدار مناسب ابتکار انسانی، خلاقیت و گام اختراعی باید وجود داشته باشد ضمن اینکه اکثر اختراعات اکنون نتیجه تلاش های قابل ملاحظه و سرمایه گذاری بلند مدت در تحقیق و توسعه هستند. بسیاری از پیشرفت های فنی، ساده و ارزان که ارزش بازاری زیادی دارند، درآمد و سودهای سرشار نصیب مخترعین آنها نصیب مخترعین آنها یا شرکت ها می کند.
چه چیزی بعنوان اختراع قابل ثبت است؟
یک ابداع باید الزامات متعددی را رعایت نماید تا حائز شرایط لازم برای حمایت باشد. این الزامات بویژه شامل این هستند که ابداع مورد ادعا:
1. متشکل از موضوعی باشد که بعنوان اختراع قابل ثبت است.
2. جدید باشد.
3. دارای گام اختراعی باشد.
4. در صنعت به مفهوم عام آن قابل اجرا باشد.
5. در تقاضانامه اختراع بطور شفاف و کامل افشا شده باشد.
نکته: در صورتیکه افشا اختراع ظرف مدت شش ماه قبل از تاریخ تقاضا یا در موارد مقتضی قبل از تاریخ حق تقدم اختراع صورت گرفته باشد مانع ثبت نخواهد بود.
چرا باید اختراع خود را ثبت کنیم؟
اختراع، حاصل و ثمره تلاش فکری و تراوش ذهنی مخترع است که در قالب یک محصول صنعتی یا فرایند صنعتی متبلور می شود و اختراع در اینجا معادل واژه (INVENTION ) است. اما از اختراع در قوانین مختلف کشور ها زمانی حمایت میشود که این اختراعات طبق تشریفات جاریه آن کشور در موعد و زمان مقرر به ثبت رسیده باشد و شرط استفاده از این حق، ثبت اختراع آن در نزد مرجع ذیصلاح (اداره ثبت اختراع) می باشد و در اینجا حق اختراع معادل واژه (PATENT) می باشد.
پس از ثبت و اعطاء گواهي ثبت اختراع به مالک و مخترع، بر طبق قانون به دو شکل از ثبت اختراع حمایت می شود:
۱) حمایت ایجابی، یعنی اینکه به دارنده گواهي ثبت اختراع می دهد که از خلاقیت و تلاش ذهنی خود بهره برد.
۲) حمایت سلبی، سایرین را مکلف می کند که به این حقوق حاصل از آفرینشهای فکری احترام گذاشته و مانع از هر گونه حق نقص حق گواهي ثبت اختراع بدون اجازه مالک این حقوق بشود.
فلذا مخترع حق انحصاری (گواهي ثبت اختراع) نسبت به ساخت، صادرات واردات، عرضه برای فروش، فروش و استفاده از فرآورده و کالاهایی که مستقیما از طریق فرایند بدست می آیند را دارد.
علاوه بر این در دنیای رقابت و کسب و کار ثبت اختراع دارای مزایای زیر می باشد:
۱) موقعیت قدرتمند در بازار و امتیاز های رقابتی
۲) سود بیشتر یا بازگشت بیشتر سرمایه از طریق نظام انحصار
۳) درآمد مضاعف از محل تفویض اجازه بهره برداری و انتقال اختراع
۴) دسترسی به فناوری از طریق لیسانس دو جانبه
۵) دسترسی به بازار های جدید
۶) خطر کمتر نقص حق
۷) توانایی بیشتر برای دریافت وام و یا جمع آوری منابع مالی با نرخ معقول بهره
۸) ابزاری قدرتمند برای اقدام قانونی علیه تقلید کنندگان و سوء استفاده کنندگان
۹) وجهه مثبت شرکت یا بنگاه صاحب اختراع
۱۰) استفاده از مزایای بنیاد ملی نخبگان
۱۱) استفاده از تسهیلات شرکتهای فناور و دانش بنیان
۱۲) استفاده از صندوق حمایت از پژوهشگران کشور
مدت اعتبار ورقه ثبت اختراع چقدر است؟
گواهي ثبت اختراع حقی است که به مالک اختراع برای خلق یک اختراع جدید اعطاء می شود و عموما در کشور های مختلف مدت اعتبار ورقه ثبت اختراع برای مدت زمان محدود ۲۰ سال اعطاء می شود. بر طبق ماده ۱۶ قانون ثبت اختراعات، طرح های صنعتی و علائم تجاری مصوب ۱۳۸۶، اعتبار گواهینامه ثبت اختراع، پس از بیست سال از تاریخ تسلیم اظهارنامه ثبت اختراع منقضی می شود، البته حفظ گواهینامه ثبت اختراع در این ۲۰ سال منوط به پرداخت اقساط سالیانه توسط متقاضی ثبت اختراع می باشد و در صورت عدم پرداخت هزینه سالانه اظهارنامه مربوط مسترد شده تلقی و با گواهینامه ثبت اختراع فاقد اعتبار می شود.
اختراعات غیر قابل ثبت (استثنائات ثبت اختراع):
طبق ماده ٤ قانون موارد زیر از حیطه حمایت از ثبت اختراع خارج است:
الف) کشفیات ، نظریه های علمی، روشهای ریاضی و آثار هنری.
ب) طرح ها و قواعد یا روشهای انجام کار تجاری و سایر فعالیتهای ذهنی و اجتماعی.
ج) روشهای تشخیص و معالجه بیماریهای انسان یا حیوان.
این بند شامل فرآورده های منطبق با تعریف اختراع و مورد استفاده در روشهای مزبور نمی شود.
د) منابع ژنتیک و اجزاء ژنتیک تشکیل دهنده آنها و همچنین فرآیندهای بیولوژیک تولید آنها.
ه) آنچه قبلاً در فنون و صنایع پیش بینی شده باشد.
و) اختراعاتی که بهره برداری از آنها خلاف موازین شرعی یا نظم عمومی و اخلاق حسنه باشد.
جهت دریافت فایل حاوی نقشه اختراع و سوالات مربوطه، پس از عقد قرارداد با تندیس مهان، فایل مربوطه را از کارشناس خود بخواهید.