عموما زمانی که فرد یا افرادی با هم قصد ایجاد و تاسیس یک شرکت را دارند، با هم اندیشی بایستی نامی برای شرکت خود ارائه دهند تا بتوانند تحت آن نام فعالیت کنند. البته نام گذاری شرکت بر اساس نوع شرکت ها، قوانین و مقررات خاصی دارند اما به هر حال ، باید نامی به عنوان نام تجاری برای شرکت در نظر گرفته شود تا بتوان بر اساس نوع شرکت، از آن استفاده کرد.
توسعه و ترقی صنعت و تجارت و تولید اجناس متحد الشکل و افزایش فروش کارخانجات و گسترش روابط بین المللی اهمیت زیادی به علامت تجاری داده است. به طوریکه امروزه کلیه کشورها مجبور شده اند برای حفظ و حمایت تولید کنندگان و جلوگیری از فریب مصرف کنندگان قوانین و مقرراتی برای علایم تجاری وضع کنند تا نه تنها در کشور آن ها مصون از تعرض باشد بلکه در کلیه ممالک مورد حمایت قرار گیرد. زیرا اجناس کارخانجات فقط در یک کشور به فروش نمی رود بلکه در تمام دنیا عرضه می شود و اگر کالای مورد یک علامتی مرغوبیت داشته باشد اشخاص به خرید از آن جنس و محصول تمایل بیشتری از خود نشان می دهند.
علائم تجاری بعضی اوقات به قدری مشهور می شوند و جنبه عمومی پیدا می کنند که در اصطلاح به جای اسم عام جنس بکار می روند.
ویژگی علائم تجاری قابل ثبت:
ماده 1 قانون ثبت علائم تجاری و اختراعات در تعریف علامت تجاری مقرر می دارد : علامت تجاری عبارت از هر قسم علامتی است اعم از نقش ، تصویر ، رقم ، حرف ، عبارت ، مهر ، لفاف و غیر آن که برای امتیاز و تشخیص محصول صنعتی ، تجاری یا فلاحتی اختیار می شود. ممکن است یک علامت تجاری برای تشخیص امتیاز محصول جماعتی از زارعین یا ارباب صنعت و یا محصول یک شهر و یا یک ناحیه از مملکت اختیار شود.
از ماده فوق مستفاد می شود که نوع علامت جنبه حصری ندارد ، بلکه با توجه به ابتکار افراد برای شناسایی محصولات واحدهای تولیدی، صنعتی یا خدماتی مانند حمل و نقل زمینی ، هوایی یا دریایی به صورت کلمات ، حروف ، ارقام ، تصاویر افراد عادی یا دانشمندان باشد.
اصولاَ ثبت علائم تجاری اختیاری است ، زیرا ثبت علائم موجب می شود که صاحب علامت از حمایت قانون برخوردار شود، بنابراین لزومی برای اجباری کردن آن از طرف مقنن به نظر نمی رسد. به موجب تبصره ماده 1 قانون ثبت علائم و اختراعات : " داشتن علامت تجاری اختیاری است مگر در مواردی که دولت آن را الزامی قرار دهد "
طبق ماده 2 قانون ثبت علائم و اختراعات : " حق استعمال انحصاری علامت تجاری فقط برای کسی شناخته خواهد شد که علامت خود را به ثبت رسانیده باشد " .
بنابراین کسی که علامت تجاری خود را به ثبت نرسانیده است اصولاَ نمی تواند از حمایت قانونی برخوردار گردد.
علامت تجاری نه تنها باید با سایر علایم تجاری تمایز و تفاوت داشته باشد و با نوع و جنس کالا نیز ارتباط تنگاتنگ نشان دهد ، بلکه باید توام با ابتکار و نوآوری ترسیم و تنظیم گردد و از اسامی عام و گمراه کننده در علامت استفاده نشود ، مثلاَ کلمه " میوه " برای نوع خاصی از میوه مثل " کیوی " یا " موز" نمی تواند به عنوان علامت تجاری انتخاب شود مگر اینکه این کلمه همراه با علائم و اشکال دیگر مجموعه ای را تشکیل دهند که به عنوان علامت تجاری آن میوه خاص به کار می رود.
علامت تجاری باید جدید ، ابتکاری بوده و گمراه کننده نباشد.
1. جدید بودن علامت تجاری :
منظور این می باشد که علامت مورد استفاده بر روی محصول که برای ثبت برند ارائه می شود، از حیث شکلی باید جدید بوده و سابقه ثبت و استعمال توسط دیگران را نداشته باشد. در علایم مرکب در اجزاء دو علامت مرکب از یک کلمه مشابه استفاده شده باشد و اجزای دیگر یکسان و مشابه نباشند ، به نحوی که جزء مشترک و مشابه دو علامت میان صاحبان آن ها موجبات اختلاف و دعوی را فراهم سازد. شایان ذکر است که با توجه به جدول طبقه بندی کالا ، هر گاه برای نوعی کالای مشخص علامتی از طبقه ای خاص استفاده شود ، شخص دیگری که پس از انتخاب علامت مذکور بخواهد برای کالای خود از نوع مشابه از طبقه مزبور و از همان علامت قبلی استفاده کند ، با ممنوعیت استفاده و ثبت علامت مواجه خواهد شد.
2. ابتکاری بودن علامت تجاری :
از خصوصیات دیگر علامت تجاری قابل ثبت ، ابتکاری بودن آن است، یعنی علامت باید توام با طراحی و ظرایف شکلی باشد. اگر علامت ساده باشد و با خود جنس اشتباه شود از محصول عرضه شده در بازار حمایت نمی کند و آثار خوب تجاری یک علامت ابتکاری را در برنمی گیرد. از طرفی دیگر ، ابتکاری بودن علامت تجاری ایجاب می کند اسامی عام ( مانند کلمه شکر ) به عنوان علامت انتخاب نشود، و بالاخره اینکه به کار بردن خطوط هندسی به شکل لوزی یا دایره و نیز انتخاب ارقام که نشانگر کیفیت جنس باشد، جنبه ابتکاری ندارد ولی اگر ارقام مورد استفاده با نوع کالا متمایز باشد برای استفاده به عنوان علامت، خالی از اشکال خواهد بود.
3. عدم ایجاد اشتباه در نظر مشتری :
علامت تجاری نباید طوری ترسیم گردد که در نظر مشتری ایجاد اشتباه کرده و وی را در تشخیص و تمییز علایم تجاری دیگر که قدری با هم مشابهت دارند، دچار سردرگمی و انتخاب نادرست کند. ایجاد اشتباه در نظر مشتری گاه ممکن است با انتخاب نام منطقه ای خاص به عنوان علامت تجاری برای کالایی مشخص که در اصل بین کالا و آن منطقه ارتباطی وجود ندارد ، صورت پذیرد به نحوی که مصرف کننده به تصور اینکه کالا متعلق به آن منطقه است راجع به نوع و مبدا جنس دچار اشتباه شده و در انتخاب و خرید کالا گمراه گردد.
علائم تجاری غیر قابل ثبت:
بعضی از علائم به علت اینکه در انحصار دولت یا مقامات مملکتی است و یا برخلاف نظم و عفت عمومی است ممکن است ممنوع اعلام شود. ماده 5 قانون ثبت علائم و اختراعات مقرر می دارد : " هیچ یک از علائم ذیل را نمی توان به عنوان علامت تجاری اختیار نمود و یا آن ها را یکی از اجزاء یک علامت تجاری قرار داد:
1. بیرق مملکتی ایران و هر بیرق دیگری که دولت ایران استعمال آن را به طور علامت تجاری منع کند. علامت هلال احمر، نشان ها ، مدال ها و انگ های دولت ایران .
2. کلمات و یا عباراتی که موهم انتساب به مقامات رسمی ایران باشد. ( از قبیل جمهوری اسلامی ، انقلابی ، دولتی و غیره )
3. علامات موسسات رسمی مانند آرم جمهوری اسلامی و هلال احمر و صلیب سرخ و غیره
4. علائمی که مخل انتظامات عمومی و یا منافی عفت باشد.
مقنن، انتخاب علائم مزبور را به عنوان علامت تجاری، ممنوع اعلام کرده است . بنابراین ، اداره ثبت شرکت ها از ثبت علائم مذکور خودداری خواهد کرد.
ویژگی‌های یک برند خوب:
برند مفهومی پیچیده است که جزئیات متعددی دارد، برای بیشتر دانستن درباره برند، دو وجه جداگانه آن را مورد بررسی قرار می دهیم.
اول؛ برند دستاورد رفتار است
یک اصل بین کمدین‌ها پذیرفته شده است؛ نیازی نیست به مردم بگویی که من بامزه هستم و کارهای خنده داری می‌کنم، فقط آن‌ها را بخندان، این اصل در مورد برند نیز مصداق دارد.
مصرف کننده‌ها برند را بر اساس فعالیت‌ها و عملکردی که دارند و نه بر اساس هزینه‌ها و فعالیت‌های تبلیغاتی آن‌ها مورد قضاوت قرار می‌دهند.
در واقع تنها یک تجربه بد مشتری بهترین و حساب شده‌ترین تبلیغات را نابود می‌کند. ثبت تندیس مهان
تمام عملکردها و فعالیت‌های یک سازمان قابلیت تاثیر گذاری بر «برند» را دارند و برای همین جهت‌گیری کلی سازمان باید برای خلق برند برتر یکپارچه شود.
دوم؛ برند تنها در ذهن‌ها است
برخی از مدیران این واقعیت مسلم را که این انسان‌ها هستند که به برندها حیات می‌بخشند نه سازمان آن‌ها، را نادیده می‌گیرند.
هیچ‌کس نمی‌تواند برند را در کارخانه یا محل فعالیت خود یا در تراز مالی موسسه خود پیدا کند بلکه باید آن را در ذهن مصرف کننده‌ها، کارکنان، تامین کننده‌ها، مواد مورد نیاز و سایر افراد مرتبط با موسسه بجوید.
به بیان دیگر «برند» دارای ماهیتی اجتماعی است و قدرتمندترین برندها آن‌هایی هستند که همه افراد مرتبط با آن‌ها نسبت به آن حس مالکیت داشته و آن را متعلق به خود می‌دانند و در مورد آن می‌گویند «این برند دلخواه من است».
یک مثال ساده برای تشرح این وجه برند، یک روزنامه است. یک روزنامه حاصل فرایند رفتاری یا به عبارت ساده‌تر حاصل انتخاب مقالات، تیترها و عکس‌ها و موارد مشابه است که این عناصر حاصل فعالیت‌های روزانه روزنامه‌نگاران و سردبیران است. اما افراد مختلف از هر روزنامه برداشت و تصویر ذهن خاص خود را دارند و حتی کسانی که هیچ وقت روزنامه نخوانده‌اند تصویری از آن و خوانندگان دارند، اما تنها طرفداران پروپا قرص که هر روز این روزنامه را می‌خرند هستند که ب«باور دارند «این روزنامه من است
خصوصیات یک برند خوب
- می بایست چیزی از هدف تولید محصول، کیفیت، منافع ، استفاده ها و طرز عمل آن و غیره پیشنهاد کند
- برند باید ساده، کوتاه و دارای تلفظ ساده بوده و به خاطر سپردن آن آسان باشد. برای مثال: لوکس،ژیلت ، بی بی سی، نایک، بیک و …
- برند باید به سادگی تبلیغ و شناسایی شود
- برند باید بخشی از یک حالت و طبیعت دائمی باشد
- برند باید ساده ، شفاف و جذاب باشد
- باید قابل ثبت و حمایت حقوقی باشد
- باید مشخص و دقیق باشد
- باید دارای صدای لذت بخش در هنگامی که آن را می شنوید باشد
- باید اقتصادی بوده و قابل تولید مجدد و تکثیر باشد
- باید اصل باشد (غیر تقلیدی)
- نباید به چندین گونه تلفظ شود
- نباید تهاجمی (به کسی یا چیزی) و یا اهانت آمیز باشد
- باید تصویر خوبی ایجاد کند
- نباید قدیمی و کهنه باشد
- ثبت تندبس مهان
دیدگاه خود را بنویسید